کد مطلب:301524 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126
مدت زندگی حضرت زهرا بعد از رحلت رسول خدا
1- ابوالفرج اصفهانی گوید: وفات حضرت زهرا علیهاالسلام بعد از رحلت حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم در زمانی بود كه اندازه آن به اختلاف نقل شده است، آن كس كه خواسته آن مدت را خیلی زیاد بداند تا شش ماه گفته و كمتر از جهل روز گفته نشده است، ولی آن چه كه در این مورد ثابت شده همان مطلبی است كه از حضرت باقر علیه السلام روایت شده است كه آن حضرت سه ماه بعد از رحلت رسول خدا از دنیا رفت. [1] .
2- علامه مجلسی عین عبارت ابوالفرج را نقل كرده و اضافه نموده كه طولانی ترین مدت كه گفته شده هشت ماه است... و نیز بعد از نقل روایت حضرت باقر از قول او كه گفت «سه ماه» می گوید: این مطلب را حسن بن علی، از حارث، از ابن سعد، از واقدی، از عمرو بن دینار، از ابوجعفر محمد بن علی علیهاالسلام به من حدیث گفت. [2] .
3- ثقه الاسلام كلینی رحمه الله گوید: فاطمه علیهاالسلام در سال پنجم بعثت حصرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم متولد شد و در هنگام فوت هیجده و هفتاد و پنج روز
داشت و بعد از رحلت رسول خدا هفتاد و پنج روز زندگی كرد.
و با حذف اسناد از حضرت صادق علیه السلام روایت كرده و می گوید: همانا فاطمه علیهاالسلام بعد از رحلت رسول خدا هفتاد و پنج روز زنده بود و در این مدت از درگذشت و فقدان پدرش بسیار اندوهگین بود، جبرئیل نزد آن حضرت آمده و او را تسلیت و دلداری می داد و جایگاه پدرش را به او می گفت، و از حال آن حضرت و رویدادهای آینده ای كه بر فرزندان آن حضرت وارد می شود به او خبر می داد و حضرت علی علیه السلام آنها را می نوشت. [3] .
4- علامه مقرم گوید: در وفات حضرت صدیقه علیهاالسلام چندین قول است: اول: آن حضرت هفتاد و پنج روز بعد از رحلت رسول خدا زنده بود و ما همین قول را پذیرفته ایم زیرا در بین مورخان شهرت دارد و روایتی نیز از حضرت صادق علیه السلام در همین زمنیه وارد شده است چنانكه در كتاب «كافی» تالیف مرحوم كلینی و «الاختصاص» تالیف شیخ مفید و «معالم الزلفی» تالیف سید هاشم بحرانی / 133 آمده است.
دوم: چهل روز، این مطلب در «مروج الذهب» 1/ 403 و «روضه الواعظین» / 130، و «كتاب سلیم / 203 آمده و در كشف الغمه/ 149 و «تاریخ قرمانی» به روای نسبت داده شده و این قول صحیح تر است.
سوم: حضرت در روز سوم جمادی الاخر از دنیا رفته است، این مطلب را كفعمی در «المصباح» و شیخ طوسی در «مصباح المتهجد» صفحه 554 و سید بن طاووس در «الاقبال» آورده و ابوبصیر آن را از امام صادق علیه السلام روایت كرده است، چنانكه در جلد دهم بحارالانوار صفحه 1 آمده، و عبارتی كه در صفحه 19 «مقاتل الطالبین» آمده بود كه از روایت حضرت
باقر علیه السلام سه ماه ثابت می شود به همین قول برمی گردد.
چهارم: بیستم جمادی الاخر، این مطلب در كتاب «دلائل الامامه» /46 آمده است.
پنجم: هفتاد و دو روز این مطلب را ابن شهر آشوب در «المناقب» 2/ 112 آورده است.
ششم: یكصد روز، این مطلب را ابن قتیبه در «المعارف / 62» آورده است.
هفتم: شصت روز، این قول را شیخ هاشم در «مصباح الانوار» از حضرت باقر علیه السلام روایت كرده است.
هشتم: شش ماه، این قول را ابن حجر در «الاصابه» در شرح حال حضرت فاطمه علیهاالسلام آورد، و در همان كتاب حدیث چهار ماه و هشت ماه را نیز ذكر كرده است.
نهم: نود و پنج روز، این قول را در بحار 5210 و «الاصابه» تالیف ابن حجر از «دولابی» در كتاب «الذریه الطاهره» نقل كرده است.
دهم: سوم ماه رمضان، این قول در كتاب «نور الابصار/ 42» و «مناقب خوارزمی 10/ 83» و «الاصابه» تالیف ابن حجر 4/ 280 آمده است. [4] .
5- علامه مجلسی رحمه الله گوید: تطبیق بین بیشتر روایات تولد و وفات و مدت عمر آن حضرت ممكن نیست، و همچنین بین تواریخ وفات و روایت صحیحی كه وارد شده كه آن حضرت بعد از رحلت پدر بزرگوارش هفتاد و پنج روز زنده بود امكان ندارد، زیرا اگر رحلت رسول خدا در بیست و هشتم ماه صفر باشد بنابراین وفات آن حضرت در اواسط ماه جمادی الاولی خواهد بود و اگر در دوازدهم ربیع الاول باشد- به طوری كه اهل سنت روایت كرده اند- وفات آن حضرت در اواخر جمادی الاولی خواهد
بود، روایت ابوالفرج را از حضرت باقر كه فرموده بود كه سه ماه بعد از رسول خدا در این دنیا زیست می توان بر قول مشهور كه وفاتش را سوم جمادی الاخر می دانند تطبیق كرد و روایت ابوبصیر از حضرت صادق علیه السلام نیز بر طبق نقل طبری [5] كه حضرت متعرض آن چند روز زیادی - به خاطر آن كه چندان مهم نبود نبوده- نشده اند، نیز بر همین مطلب دلالت دارد. [6] والله اعلم.
[1] مقاتل الطالبيين/ 49 ط بيروت.
[2] بحارالانوار / 43/ 215.
[3] كافي، 1/ 498.
[4] وفات الصديقه الزهراء عليهاالسلام 114- 115.
[5] وي از ابوبصير، از ابوعبدالله جعفر بن محمد عليه السلام نقل كرده كه، فرمود: حضرت زهرا در بيستم جمادي الثاني در پنجاه و پنجمين سال عمر رسول خدا متولد شد هشت سال در مكه و ده سال در مدينه زندگي كرد و بعد از رحلت پدر بزرگوارش هفتاد و پنج روز (يا نود و پنج روز) زندگي كرد و در روز سه شنبه سوم جمادي الاخر از دنيا رفت، دلائل الامامه / 45.
البته در نسخه طبري پنجاه و هفت روز است كه و شايد تصحيف و تحريف شده باشد و صحيحش همان نود و پنج روز است.
[6] بحارالانوار، 43/ 215- 216.